Wat is marxisme?
Marxisme is een theorie die ons helpt de onrechtvaardige samenleving waarin we leven te begrijpen. Maar hebben we eigenlijk een theorie nodig om de wereld te veranderen? Is actie niet genoeg?
Waarom massamedia doen wat ze doen
In 1988 publiceerde Noam Chomsky Manufacturing Consent, een belangrijk boek dat een schokgolf veroorzaakte. Hij werd toen de meest invloedrijke criticus van de Amerikaanse internationale politiek en de daarmee gepaard gaande desinformatie.
De dreiging van de financiële wereld
Vandaag zit de financiële wereld overal. Zij domineert alles. Zelfs in die mate, dat men zich afvraagt of we niet machteloos staan tegenover deze reuzenbedrijven de wereld van krediet, banken, verzekeringen, beleggings- en investeringsfondsen…
In het spoor van Jan Cap, strijdsyndicalist
Jan Cap (1931-2018) heeft zijn stempel gerukt op de syndicale strijd van de jaren 70 en 80. De vakbondswerking en strijd op de Boelwerf, waar hij hoofddelegee was van het ACV, inspireerde honderden delegees in alle uithoeken van het land.
De grote mythen van de moderne geschiedenis
Robespierre was een monster en Napoleon een held. De Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog draaide om vrijheid en de Groote Oorlog om democratie. De Oktoberrevolutie was een staatsgreep en de sociale zekerheid in België kwam uit de lucht vallen. Bij sommige bladzijden in onze geschiedenisboeken denk je instinctief: hier klopt iets niet.
Poëzie en engagement
We gaan na in welke mate de specifieke taalvorm die poëzie is, zich ten dienste kan stellen van politiek en maatschappelijk engagement: welke troeven, welke gevaren?
Planning: een oplossing voor de sociale en ecologische crisis?
Is er nog toekomst voor de planeconomie?
Na de val van de Sovjet-Unie werd de uiteindelijke overwinning van de markteconomie met veel fanfare afgekondigd. Toen China langzaam de markteconomie overnam, leek het lot van de planeconomie bezegeld.
Volgens neoliberaal econoom Friedrich Hayek zou economische planning noodzakelijkerwijs zelfs leiden tot de dienstbaarheid van volkeren. Alleen de markteconomie zou in staat zijn om in de menselijke behoeften te voorzien.
Change the system, not the climate !
Waarom slagen regeringen over de hele wereld er niet in om de oorzaken van de klimaatverandering aan te pakken? Het is inderdaad overduidelijk dat een ongecontroleerde opwarming van de aarde de levensomstandigheden op aarde aanzienlijk kan veranderen. Is het eenvoudigweg niet haalbaar om wereldwijde actie te ondernemen, om regeringen ertoe te bewegen onderling af te spreken om sterke en bindende afspraken te maken om de CO2-uitstoot te verminderen?
Revolutie, dekolonisatie en sociale omwentelingen in de nasleep van de Grote Oorlog
Zowel de Tweede Wereldoorlog als de huidige problemen in het Midden Oosten hebben rechtstreeks te maken met het einde van de Eerste wereldoorlog.
De Duitse Revolutie 1918-1919
Op 4 november 1918, een week voor het einde van de Eerste Wereldoorlog (11 november 1918), begonnen de matrozen van Kiel aan een revolutie die zich in één week over heel Duitsland verspreidde. Overal zijn arbeiders- en soldatenraden opgericht. Dankzij de revolutie staat de Sociaal Democratische Partij (SPD) aan het hoofd van het land.
Inleiding in de economie
De huidige crisis, die in 2007 begon en wijdverbreid werd met de ineenstorting van de bank Lehman Brothers in september 2008, is de ernstigste en langste sinds de jaren dertig van de vorige eeuw.
Zij werd voorgesteld als een kwestie van wanbeheer en hebzucht van de leiders van de grote banken. Maar moeten we niet verder gaan en ons afvragen of het niet het kapitalistische systeem zelf is dat failliet is?
Marx en Engels als socioloog
In deze les beginnen we met het bij elkaar sprokkelen van een aantal aanzetten in het werk van Marx en Engels over armoede. Daarbij vertrekken we niet vanuit het klassebegrip, maar vanuit Marx’ definitie van de ‘sociale laag van het pauperisme’
De oorsprong van de onderdrukking van de vrouw en de sociale ongelijkheid
Om de huidige maatschappij te begrijpen is het niet nutteloos om terug te gaan naar haar oorsprong. Dit was al de benadering van Friedrich Engels in zijn baanbrekende boek De oorsprong van het gezin, van de particuliere eigendom en van de staat. Engels verzamelde de stand van de kennis over het onderwerp en probeerde enkele voorzichtige conclusies te trekken. Aangezien antropologie een opkomende wetenschap was in de tijd van Engels, was het noodzakelijk om deze bij te werken volgens de huidige kennis.
Kunnen excellentie en gelijke kansen in onderwijs samen gaan?
Volgens de N-VA en andere verdedigers van een elitair onderwijs is het Vlaams onderwijs ten prooi aan een neerwaartse nivellering ten gevolge van een overdreven aandacht voor de zwakke leerlingen. Zij wijzen op de negatieve evolutie van het aantal Vlaamse toppresteerders in internationaal vergelijkende onderzoeken als PISA.
Marx, over vrouwen en klassenstrijd
Was Karl Marx een pionier van het feminisme? Zijn vrouwen een sociale klasse? Deze cursus heeft tot doel te onderzoeken of de concepten die Marx’ denken vandaag de dag heeft ontwikkeld, het mogelijk maken om na te denken over feminisme en, zo ja, in welke mate en met welke concepten.